Jedyny "Łoś A" użyty bojowo we wrześniu?

[tatatusi]

72.17 już zmienia dotychczasową numerację Łosi A, była/tak czytałem-pamiętam/ do 72.15
Łoś na zdjęciu, zapewne spalony z braku możliwości naprawy.

Dzień dobry.
Mam pytanie do Pana Bogdana odnośnie powyższego zdjęcia:
czy tutaj także był jakiś podpis elektroniczny, lub zdjęcie rewersu z jakąś adnotacją?
Nie daje mi spokoju miejsce i okoliczności spalenia tej maszyny.
Pozdrawiam serdecznie.

[Bogdan Stanek]

czy tutaj także był jakiś podpis elektroniczny, lub zdjęcie rewersu z jakąś adnotacją?

Sprawdziłem zapis tego zdjęcia na kilku nośnikach, nawet w komputerze, którego nigdy nie podpinam do internetu.
Mam to zdjęcie z trzech źródeł i zawsze oryginalny podpis jest ciągiem cyfr lub nic nie znaczący podpis typu copy+jakieś cyfry.
Niestety metryczki lub rewersu zdjęcia brak.
W trakcie poszukiwań natknąłem się na inne zdjęcie/inne źródło/ tego bardziej spalonego Łosia, przedstawia to samo co na zdjęciu z napisami, jednakże koniec "oryginalnego podpisu" zdjęcia to ...beiPiatek .
Pozostaje mieć nadzieję, że to zdjęcie ukaże się na eBayu ponownie i "z podpisem", wiele razy już tak było.
Wiele zależy od tego czy oryginał znajduje się w Bundesarchiv.

[Bogdan Stanek]

Zaglądnij na stronę Odkrywcy:
"Zdjęcie naszego samolotu - część 34", zakładka 34 i 16

[caughtinthemiddle]

Pozostaje mieć nadzieję, że to zdjęcie ukaże się na eBayu ponownie i "z podpisem", wiele razy już tak było.
Wiele zależy od tego czy oryginał znajduje się w Bundesarchiv.

To, że wiele zdjęć pokazuje się na aukcjach wielokrotnie, niekoniecznie wynika z tego, że mamy do czynienia z reprodukcjami z jakichś oficjalnych archiwów - pozainstytucjonalni fotografowie też robili masę odbitek dla kolegów z jednostki itd.

[tatatusi]

Zaglądnij na stronę Odkrywcy:
"Zdjęcie naszego samolotu - część 34", zakładka 34 i 16

Dzięki, część z tego znam, jedno mi umknęło.
Tutaj jeszcze jedno: https://forum.odkrywca.pl/topic/778553-zdj%C4%99cia-naszego-samolotu-cz%C4%99%C5%9B%C4%87-35/page/4/#comments - znam już 12 zdjęć tej maszyny - brawa dla forumowiczów z Odkrywcy.pl !
Coś przegapiłem i jest więcej?

Chciałbym jednak powrócić jeszcze do 72.17.
Pytanie brzmi: gdzie i kiedy został spalony?
Widać na nim "niemieckich turystów", więc może po kolei..:

1.IX - stan "Łosi" 11.eskadry to 9 maszyn:
72.12 - PZL 37A
72.17 - PZL 37A
72.18 - PZL 37A
72.36 - PZL 37A bis II „1 / godło z dziewczyną” przesunięty z 221.EB
72.60 - PZL 37A bis II
72.XX
72.XX
72.XX
72.XX

3.IX:
72.12 - uszkodzenia od ognia npla, wylądował w Kucinach, później naprawiony

4.IX - stan 9 "Łosi":
72.17 - ulega awarii i wraca na Kuciny, później naprawiony
72.18 - spłonął, stracony po przymusowym lądowaniu pod Giecznem w wyniku uszkodzeń od ognia npla
Po dwukrotnym bombardowaniu Kucin przez Niemców 6 sprawnych "Łosi" przelatuje do Grójca.

5.IX - stan 8 "Łosi":
72.12 - po kolejnej awarii i przymusowym lądowaniu zostaje spalony w Kucinach
"Łoś" dowódcy jednostki kpt.Omylaka przelatuje z Kucin do Ułęża, 6 "Łosi" z Grójca do niego dołącza.

6.IX - stan 7 "Łosi":
wszystkie "Łosie" odleciały na naprawy do Gnojna, gdzie miały zająć się nimi ekipy specjalistów PZL ewakuowanych z Okęcia

8.IX - stan 6 + 1 w Ułężu:
jeden z "Łosi" w wyniku ostrzału przez własną opl ląduje w Ułężu z przestrzeloną dętką.

9.IX - stan 6 + 1 w Ułężu:
w wyniku uszkodzeń stracono kolejnego "Łosia"

11.IX - stan 5 + 1 w Ułężu:
zestrzelony zostaje "Łoś" numer "5" o numerze policyjnym "378-N" i nazwie indywidualnej "KRYSIA", spłonął po rozbiciu się o ziemię pod Pawłosiowem

12.IX - stan 4 + 1 wrócił z Ułęża (wg Autorów ML100 stan wynosi 6, jakby nieprawdą była relacja strzelca 11. eskadry J.Zielińskiego - choć umieścili ją w książce):
zestrzelony "Łoś" płonąc, rozbija się i eksploduje (na trzy części) przy próbie lądowania pomiędzy Charytanami i Miękiszem Starym pod Radymnem

13.IX - stan 4 "Łosie" / lub 5 wg ML100:
Wg inspekcji płk Hellera X Dyon posiadał tego dnia 9 "Łosi" (11.eskadra 5, a 12. eskadra 4), z czego 7 w gotowości bojowej

15.IX - stan 4 "Łosie" / lub 5 wg ML100:
przybył nieuzbrojony "Łoś" z Pińska jako uzupełnienie

16.IX - stan 5 "Łosi" / lub 6 wg ML100:
przelot na lotnisko Gwoździec Stary koło Horodenki

17.IX - stan 5 "Łosi" / lub 6 wg ML100:
wg ppłk. Werakso do Rumunii przelatuje 8 "Łosi" X Dyonu (11.eskadra 6, a 12. eskadra 2?), jeden niezdolny do lotu został spalony w Gwoźdźcu.
Nie wziął jednak pod uwagę 2 "Łosi" z uzupełnień (15-go dla 11. eskadry i 17.IX. dla 12. eskadry), więc X Dyon musiał pozostawić w Gwoźdźcu 3 "Łosie" - mechanik 11. eskadry Zbigniew Karbowski raportował spalenie 2 "Łosi" 11. eskadry ze względu na brak paliwa.

No to "do adremu":
najbardziej prawdopodobna wydaje się strata "Łosia" na lotnisku w Gnojnie dnia 9.IX "w wyniku uszkodzeń" - dyon wciąż pozostawał bez rzutu kołowego, który jeszcze nie dotarł.
Stan techniczny "Łosi" X dyonu był tak poważny, że ppłk.Werakso zgłosił zapotrzebowanie na 9 "Łosi" jako uzupełnienie!
Tego dnia dyon odebrał 3 "Łosie" z Pińska - wszystkie trafiły do zdziesiątkowanej 12.eskadry - lecz nie nadawały się do użytku, ze względu na brak wyposażenia bojowego.
Być może problemy z systemem paliwowym okazały się na tyle poważne, że ostatecznie zrezygnowano z prób naprawy 72.17 przed planowanym przebazowaniem do Ułęża, do którego zresztą nie doszło. Maszyna zapewne została "dawcą części" dla innych maszyn i spalona, by nie wpadła w ręce npla.

Niestety, nie mogła to być prawda: Gnojno, leżące blisko Włodzimierza (Wołyńskiego) wpadło w ręce Sowietów, a na zdjęciu mamy Niemców.
Zajęli także lotnisko polowe Gwoździec pod Horodenką, które świetnie by pasowało do tej zagadki.
Co pozostaje?

Zastanawiam się nad jeszcze jedną - wg mnie niewiarygodną* - możliwością:
jeśli rzeczywiście "Łoś" por. obs. Kazimierza Bokowca (wg książki "Polskie eskadry w wojnie obronnej" autorstwa J.Pawlaka) w dniu 4.IX.39 po bombardowaniu niemieckich formacji pancernych na szosach Wieluń - Sieradz i Wieluń - Radomsko na skutek uszkodzeń lądował przymusowo koło Łęczycy, to może chodzi właśnie o 72.17?
Tylko jakimś cudem musiałby zostać naprawiony w ciągu paru godzin po porannej awarii układu paliwowego...
14-15.IX.39 miasto zajęła niemiecka 221 Dywizja Piechoty. Ktoś rozpoznaje mundur tego Niemca na zdjęciu?

Wiem, że to gdybanie, a prawda o losach tej maszyny może być poza zasięgiem z braku źródeł.
Co do miejsca spalenia 72.17 najbardziej liczę na pomoc forumowiczów, którzy - udzielając się także na innych forach - nie raz udowodnili, że są w stanie odnaleźć i zidentyfikować każdą lokalizację.

* - nie znalazłem nigdzie poza książką J.Pawlaka (Wikipedii nie liczę) wiarygodnego dowodu na to, że por. Bokowiec 4.IX.39 wykonał lot zakończony awaryjnym lądowaniem pod Łęczycą oraz o jego powrocie do jednostki w dniu 6.IX.39.
Na jakim źródle oparł się Autor?

[tatatusi]

Skojarzyło mi się też, że w numerach podskrzydłowych Łosi oznaczonych cyfrą na kadłubie, cyfra ta zawsze jest powtórzona jako ostatnia, więc pewna logika tego oznaczenia może występować, może: eskadra-klucz-samolot?

Jeśli faktycznie trzecia cyfra numeru policyjnego odpowiada numerowi kadłubowemu, to jak ją dopasować do "Łosi" XV Dyonu Bombowego, posiadających na kadłubie kolejne litery alfabetu?
Stan na 1.IX.39 - wg Autorów ML100:
- 16.Eskadra Bombowa:
72.32 - PZL 37A bis „A”
72.78 - PZL 37A bis „B”
72.116 - PZL 37B I „C”
72.117 - PZL 37B I „D”
72.142 - PZL 37B I „E”
72.183 - PZL 37B II „F”
72.185 - PZL 37B II „G”
72.193 - PZL 37B II „H”
72.250 - PZL 37B II „I”

- 17.Eskadra Bombowa:
72.100 - PZL 37B I „J”
72.102 - PZL 37B I „K”
72.106 - PZL 37B I „L”
72.114 - PZL 37B I „M”
72.115 - PZL 37B I „N”
72.135 - PZL 37B I „O”
72.174 - PZL 37B II „P”
72.182 - PZL 37B II „R”
72.210 - PZL 37B II „S”

Przyjmując najbardziej logiczne założenie, że litera A odpowiada cyfrze 1, a litera S cyfrze 18 od razu wpadamy na mur, bo inny (niż 72.182) "R / 701-N" znany ze zdjęć w hangarze w Małaszewiczach nie potwierdza takiego schematu.
Jakieś pomysły, Panowie?

[Bogdan Stanek]

Zdjęcie z podpisem na odwrocie, i podpisem /wklejony/