Dalsza część tutoriala (którego pierwsza częśc znajduje się ]tutaj ). A w niej m.in o ręcznych nastawach ekspozycji podczas fotografowania przy świetle dziennym. Zdjęcia nie są edytowane, po pierwsze żeby ukazać błędy, po drugie w jednej z kolejnych części chciałbym omówić korektę błedów i edycję przy użyciu programów graficznych.
3. Ustawianie ostrości.
Obserwacje publikowanych zdjęć na forum, prowadza mnie do konkluzji, że złe ustawienie ostrości jest najczęściej popełnianym błędem. W dodatku nie do naprawienia podczas późniejszej obróbki.
Błąd ten wynika ze zbytniego zaufania, jakim fotografujący obdarza program automatyczny. Ten zaś program z reguły otwiera przysłonę (5,6-8,0) ustawiając czas na możliwie krótki (pow. 1/250 sek.) tak, aby zdjęcie nie było poruszone, co daje efekt niskiej głębi ostrości (patrz też rozdział: Przesłona). Autofocus (AF) zaś ustawi ostrość bądź na przedmiot najbliższy, bądź największy (n.p. na tło).
Tutaj fokus zafiksował się na obiekt najbliższy: końcówkę skrzydła. Program auto ustawił bardzo niska głębię ostrości i w związku z tym zupełnie nieudane zdjęcie (1/800 sek., f/5,6, ISO 100)
Obiektyw aparatu był zbyt blisko fotografowanego obiektu. AF zgłupiał i ustawił ostrość na tło: płytę lotniska. (1/800, f/5,6, ISO 100)
Aby uniknąć powyższych wpadek sugeruje o ile to możliwe ostrzyć ręcznie. Jeżeli aparat nie daje takiej możliwości warto ustawić przesłonę na poziomie pow. 10 (najlepiej 14 -18) co zapewni większą głębię ostrości nawet jeżeli AF źle złapie.
4. Czas migawki
Im gorsze światło, tym dłuższy czas potrzebny za naświetlenie zdjęcia. Długi czas, który wystąpi zawsze gdy fotografujemy w warunkach światła sztucznego spowoduje konieczność użycia podstawki lub statywu.
Zdjęcie zrobione z ręki przy czasie 1/20 sek. Drgania dłoni (OK, specjalnie trząsłem ) spowodowały, że obiekt jest bardzo poruszony. (1/20 sek., ISO 100)
Kolejne zdjęcie z reki, przy oświetleniu sztucznym. Przy tym czasie praktycznie nie da sie zrobić ujęcia z reki(1/20 sek., ISO 100)
5. Przesłona
I wyższy czas, tym mniejsza przesłona. Im mniejsza przesłona, tym mniejsza głębia ostrości. Im większa przesłona, tym większa głębią ostrości ale wtedy dłuższy czas, a więc niebezpieczeństwo poruszonych zdjęć. Kółko się zamyka. Jak widać, naprawdę warto zakupić statyw. Mając nieruchomy aparat możemy juz dowolnie wpływać na parametry zdjęcia. Jak juz wspominałem, idealnie ustawić przesłonę na 14-18, wówczas cały lub prawie cały model będzie ostry.
Zbyt mała głębia ostrości. Ostrość ustawiona na kabinę pilota ale cały ogon oraz skrzydło samolotu pozostają nieostre (f/8,0)
Większa głębia. Co prawda nadal skrzydło jest nieostre ale przynajmniej ogon maszyny jest OK. Chodziło tez o to aby tło pozostało nieostre dając złudzenie przestrzeni (f/14)
Oczywiście można celowo ustawić niewielką głębię po to aby skupić uwagę oglądającego na wybranym szczególe modelu. Tutaj celowo ustawiłem niską głębię ostrości po to by przykuć uwagę widza do szczegółów śmigła. (f/5,6, ISO 100)
6. Pomiar światła
Wszystkie cyfrówki mają wbudowany światłomierz, dzięki któremu dobierają parametry ekspozycji do warunków oświetleniowych. Algorytm pomiaru jest różny i większość aparatów posiada mniej lub bardziej ograniczoną możliwość jego zmiany.
Pomiar wielosegmentowy analizuję całe powierzchnię widoczną w obiektywie i ustawia ekspozycję tak, aby całość była ogólnie OK. Pomiar punktowy analizuje doświetlenie tylko w centrum i tak dobiera parametry aby ten punkt był dobrze sfotografowany, nawet kosztem zbyt jasnych czy zbyt ciemnych innych elementów.
Przy zdjęciach ogólnych zwykle najlepszy jest pomiar wielosegmentowy. Jeżeli np. jednak masz silnie oświetlony model a chcesz zrobić zdjęcia wnętrza zacienionego kokpitu i pokazać jakżeś się napracował nad deską rozdzielczą to aby wydobyć szczegóły użyj pomiaru punktowego (skupionego), a jako centralny punkt wybierz najciemniejszy element kokpitu. Niektóre aparaty posiadają dodatkowo pośredni pomiar światła: wielosegmentowy ważony centralnie.
Zdjęcie przy pomiarze światła segmentowym. Całość może i OK ale zawartość kokpitu tonie w mroku (może to i dobrze ) (1/50 sek, f/8,0, ISO 100)
To samo zdjęcie lecz pomiar światła był punktowy. Sam samolot jest prawdopodobnie zbyt jasny ale co ważne, widać kokpit i będzie to dobre zdjęcie do późniejszej obróbki i kadrowania zbliżenia. (1/25 sek, f/8,0, ISO 100)
7. Oświetlenie
Absolutnie najważniejszy element i klucz do uzyskania dobrej fotografii. Najważniejsza zasada: dużo światła! Dużo światła oznacza elastyczność w doborze czasów i przesłon, dużo światła oznacza żywe kolory, dużo światła oznacza możliwość fotografowania z reki, dużo światła oznacza warunki przy których możemy popełnić błędy które nie będą się mścić. Dlatego też wielu forumowiczów preferuje fotografowanie przy świetle dziennym.
Drugi ważny element to miękkość światła. Najlepsze jest światło rozproszone, odbite, pochodzące z wielu kierunków, niedające wyraźnych cieni. Ostre wyraźne światło powoduje niekorzystne efekty: świecenie powierzchni światłem odbitym (dlatego pozornie matowe modele zaczynają się świecić), nadmierne kontrasty do przepalenia jasnych elementów obrazu włącznie (najmniejsze niedoskonałości naszego modelu, nierówności powierzchni wyjdą jak na dłoni). Trudno też uchwycić elementy znajdując się w cieniu (np. wnętrze kokpitu). W miękkim świetle powierzchnia naszego modelu wyda się aksamitna, niedoskonałości znikną, subtelności malowania zostaną uwidocznione. W warunkach naturalnych miękkie światło da namiot bezcieniowy. Więcej informacji na ten temat w pierwszej cz. tutoriala.
Światło słoneczne
Słońce daje wystarczającą ilość światła w większości warunków pogodowych, naturalne cienie, właściwy balans bieli. Początkującym fotografom rekomenduję fotografowanie modeli przy świetle słonecznym. Mówiąc światło słoneczne mam na myśli warunki „na dworze”. Ilość światła wpadająca przez okno do pokoju bywa niewystarczająca. Chcesz mieć dobre zdjęcie? Weź model pod pachę i wyjdź do ogródka, na balkon, na ławkę pod blok, schowaj się za śmietnikiem jeśli się wstydzisz.
Do fotografowanie lepsze jest światło zza chmur lup podczas lekko zamglonego dnia. W naturalny sposób uzyskamy wówczas światło miękkie. Choć wielu modelarzy (w tym i ja) lubi fotografować w pełnych promieniach słonecznych ze względu na pełen efekt iluzji zwłaszcza jeżeli model postawiony jest na dioramie.
Zdjęcie zrobione w pełnym świetle słonecznym (1/125 sek., f/14, ISO 100)
Zdjęcie zrobione przy użyciu naturalnego softboxu: chmur. Słońce świeci zza warstwy chmur. (nie podaję parametrów ekspozycji gdyż jest to jedyne zdjęcie w które edytowałem zmieniając kontrast i jasność, oryginał i jego obróbkę pokażę w kolejnej części tutoriala).
Jak widąc na tym bezpośrednim porównaniu, o ile pierwsze zdjęcie jest żywsze, o tyle niższe lepiej oddaje szczegóły modelu. Dobrze widoczne jest spodnia cześć samolotu, nawet wnęki podwozia. Nie ma odbłysków na modelu, np nie świecą się opony! Przysięgam, że sa matowe jak trzeba, ale pierwsze zdjęcie aż prosi sie o komentarz: "Pryśnij, chłopie, matowym lakierem oponki bo sie świecą!"
[i]W kolejnej części o fotografowaniu przy świetle sztucznym.[/i